I I I Altınekin'in beşeri Coğrafyası

3.1.1. Hİtİt-Roma Dönemİ

Eski adı suyu bol anlamına gelen Suvarık veya Zıvarık olan ilçenin eski çağ tarihine baktığımızda Hitit, Frig ve Roma imparatorluğuna ait kalıntıların ve buluntuların olduğu bilinmektedir. Ayrıca eskiçağ döneminde yörede daha çok Hititlerin egemen olduğu sanılmaktadır.
MÖ. XIII. yüzyılda Hititler yöreye egemen olmuş, Hititlerin ardından yöre Friglerin ve Kimmerlerin egemenliğine girmiştir. MÖ. VII. yüzyılda Lidyalıların, MÖ. VI. yüzyılda Perslerin egemenliğindeki yöre, Kapadokya Satraplığının sınırları içerisinde kalmıştır. Büyük İskender'in Pers Devletini Anadolu'da ortadan kaldırması ile birlikte MÖ.334'te Makedonya Krallığına bağlanmıştır. Konya ve yöresi MÖ. I. yüzyılda Pontus yönetiminde kalmış, daha sonra Pontus ve Romalılar arasında zaman zaman el değiştirmiştir. Roma döneminde lokasyonu, topagrafyası ve iklim şartları ile önemli tarım, ticaret, ulaşım ve kültür merkezi halini almıştır ve Romalılar döneminde Pagella adıyla anılmıştır.  MS. VII. yüzyılın başlarında Sasaniler, yüzyılın ortasında Araplar kısa süreli de olsa yöreye hâkim olmuşlardır.

3.1.2. Anadolu Selçukluları

Malazgirt Savaşı'ndan (1071) sonra Oğuz boyları Anadolu'ya hâkim olmuş, Alparslan'ın komutanlarından Kutalmışoğlu Süleyman Şah Konya ve yöresini ele geçirmiştir. Anadolu Selçukluları'nın yıkılmasına (1308) kadar Selçukluların egemenliğinde kalmış olan yörede bu dönemde önemli gelişmeler yaşanmıştır. Anadolu Selçukluları zamanında verimli toprakları ve coğrafi konumu sayesinde en parlak dönemini yaşamış ve yöre bu dönemde çok büyük bir ticaret merkezi konumunu almıştır. Bu derece ticari ve merkezi büyümenin neticesi olarak da Altınekin'de şuanda bile mimari yapısını koruyan ve o dönemin bize mirası olan Zıvarık Hanı, Gölcek Hanı, Sarnıç Hanı ve Ali Paşa Camii gibi önemli kültürel değerlerimiz inşa edilmiştir.

3.1.3. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi

Anadolu Selçuklularının yıkılması ile yöreye Karamanoğulları Beyliği egemen olmuştur. Yıldırım Beyazıt 1398'de Konya yöresini Osmanlı topraklarına katmışsa da Ankara Savaşı'nda (1402) Timur'a yenilince Karamanoğlu Beyliği yeniden kurulmuştur. Bu arada Moğollar bir süre Konya ve yöresine egemen olmuşlardır. Bundan sonra Osmanlılar ile Karamanoğulları yöre için sürekli çekişmiş ve sonunda Fatih Sultan Mehmet Karamanoğlu Beyliği'ni 1465'te ortadan kaldırınca Konya ve yöresi Osmanlı topraklarına dahil olmuştur.
Yöreye Osmanlı döneminde Anadolu Selçukluları dönemindeki gibi önem verilmemiştir ve buna bağlı olarak yöre eskisi gibi gelişme gösterememiştir. Hatta bu döneme kadar göç alan bölge bu dönemden sonra göç vermeye başlamıştır. Etrafına verdiği göçlerle şimdiki Akıncılar, Dedeler beldesi ve Ölmez, Sarnıç, Akçaşar köyleri oluşmuştur.
19. yüzyılda Osmanlı Devleti iskân siyaseti etkisiyle bu bölgeye Maraş Türkmenleri, Rişvan Aşireti Türkmenleri, Atçeken Beylerinden belirli guruplar ve Kırım Türkleri yerleştirilmiştir (CERAN, 2005). Bu dönemde ayrıca Anamur bölgesinde yaşayan Yörük Gurupların bir kısmının bu yörede yerleştiği bilinmektedir.

3.1.4 Cumhuriyet Dönemi

Altınekin Milli Mücadele Döneminde kendisine düşen görevi yapmıştır. Delibaş isyanına o günlerde karşı geldikleri, Atatürk'ün başlattığı Kurtuluş Savaşı'na fiilen katıldıkları, vatanımızı işgale çalışan emperyalist güçler karşısında savaşarak esir düştükleri ve birçok şehit verdikleri bilinmektedir. Cumhuriyet döneminde Altınekin'e mahkemeler, Nüfus idaresi gibi tüm kamu kuruluşları kurulmuş ve gelişmiş bir yerleşim merkezi konumuna getirilmiştir. Ancak bu kuruluşların 1960 yılında başka yerleşim merkezlerine taşınması ile küçük bir nahiye halini almıştır ve 1976 yılına kadar nahiye müdürleri tarafından yönetilerek kasaba görünümünü sürdürmüştür. Nihayet 4 Temmuz 1987 gün ve 19507 sayılı Resmi Gazete 'de yayınlanan 3292 sayılı kanunla ilçe olmuştur. 4 Ağustos 1988 tarihinde de ilçe Kaymakamı'nın atanması ve göreve başlaması ile ilçemizdeki kamu ve kuruluşları kurulmaya başlamıştır.

2008 İtibariyle Altınekin'e Bağlı Mahaller, Yaylalar, Köyler ve Kasabalar

Altınekin'e Bağlı Mahalleler

1.  Kale Mahallesi: Altınekin'in Kuzey kısmını oluşturur ve adını aldığı Kale Höyüğü ile Ölmez Mahallesinden ayrılır.
2.  Ölmez Mahallesi: Altınekin'in Güney kısmını içine alan mahalle genelde ilçenin merkezi konumundadır.
3.  Yenice Mahallesi: İlçe merkezinin 5 km. kuzeydoğusunda bulunan bir yerleşmedir. İlçeye bağlı mahalle konumundadır.

Kale Mahallesi ve Ölmez Mahallesi ilçe merkezini oluşturan iki mahalledir. Yenice Mahallesi ise merkezin dışında kalan ve köy niteliği taşımasına rağmen merkeze bağlı bir mahalledir.

Tablo-14 Altınekin'e Bağlı Mezralar

Tablo-15 Altınekin'e Bağlı Köyler

Altınekin'e Bağlı Kasabalar

1. Akıncılar Kasabası: Akıncılar Kasabası ilçe merkezinin Kuzeyinde bulunur. İlçe merkezi ve kasaba merkezi arası mesafe yaklaşık 17 km.'dir.
2. Dedeler Kasabası: Dedeler Kasabası ilçe merkezinin Batısında bulunur. İlçe merkezi ile kasaba merkezi arasındaki mesafe 13 km.'dir.
3. Oğuzeli Kasabası: Oğuzeli Kasabası ilçe merkezinin Doğusunda yer alır. Kasaba merkezi ile ilçe merkezi arasındaki mesafe 16 km.'dir.

3.1.5. İlÇe Merkezinde Bulunan Önemli Tarihi Eserler

3.1.5.1.Ali Paşa Camii

Anadolu Selçukluları Döneminde inşa edilen bu camii kendine özgü iç ve dış mimarisi ile o dönemi bize yansıtır. Camiinin içine girdiğimiz zaman duvarlarındaki işlemelerle ve sapasağlam duran mermer sütunlarla bize o dönemin izlerini yansıtmaktadır. Camii Selçuklular döneminden bu yana bir kere restore edilmiştir fakat tarihi mimari dokusuna çok fazla zarar verilmemiştir

Foto-8 Ali Paşa Camii'nden Bir Görünüm

3.1.5.2 Zıvarık Hanı

Zıvarık hanı ilçe merkezinin tam ortasında ilçe otogarının arkasında yer alır. Bu büyük yapı tarihi Eski Ulu Yol üzerinde Selçuklular zamanında inşa edilmiştir. O Dönemden günümüze kadar hiçbir yenileme faaliyeti görmeyen Zıvarık Hanı çok fazla tahribat görmemiştir. Sadece kapısı tahrip olan Hanın kapısı değiştirilmiştir. Hanın içine girdiğimizde o dönemin izlerini görürüz.

Foto-9 Zıvarık Hanı'ndan Bir Görünüm

Kale Mahallesinin ve Ölmez Mahallesinin birbiriyle kesiştiği alan olan bu Höyüğün boyutları 300x350x30m.'dir. Kale Höyüğünde M.Ö. II. Bin Ortaçağ seramikleri tespit edilmiştir. Halk arasında höyükten bahsedilirken; eski dönemlerde bu alanda bir pınarın olduğu ve bu pınarın başında bir prensesin olduğu söylenir ve prensesin pınara düşerek burada boğulması sonucu Kralın emriyle bu alanın doldurulması sonucu bu duruma geldiği söylenir. Araştırmalara göre bu höyüğün dibinde 1987 yılına kadar suyun çıktığı daha sonraki dönemlerde kesildiği gözlenmiştir.
            Belediye tarafından höyük üzerine yapılan gezi yolu ve ağaçlandırma ile höyüğün doğusundan açılan cadde höyüğe zarar vermektedir (BAHAR, 1997).

Sosyal Tesisler

İlçe merkezinde daha önceki dönemlerde yapılmış olan ve ilçe halkının çeşitli ihtiyaçlarına cevap veren sosyal tesisler bulunmaktadır

Bunlar ise; halkın nişan ve düğün etkinliklerini gerçekleştirdiği ve çeşitli toplantı, büyük çapta yemek davetleri gibi etkinliklerde kullanılan Altınekin Düğün Salonu, halkın çeşitli spor faaliyetlerini ve okulların tören alanı olarak kullandıkları Büyük Çim Saha ve Halı Saha tesisleri, halkın ilkbahar ve yaz mevsimlerinde birlikte aileleri ile giderek dinlenme, eğlenme ve piknik alanı gibi ihtiyaçlarını karşıladıkları Turgut Özal Parkı gibi tesislerdir (Altınekin Belediyesi, 2008). Ayrıca Ankara yolu üzerinde Keşlik Yaylası mevkiinde bulunan ve kültür ve turizm bakanlığı ruhsatlı büyük bir dinlenme tesisi ve piknik alanı niteliğinde olan Çamlık Dinlenme Tesisi daha sonraki dönemde çeşitli sosyal sebeplerden dolayı kapatılmıştır.

Foto-12 Altınekin'den Genel Görünüm

3.2 NÜFUS

3.2.1 Nüfusun Gelişimi

Altınekin'in 1935'den buyana yani 2007'ye kadar olan 72 yıllık döneme baktığımızda ve sayım yıllarını tek tek incelediğimizde belirli değişikliklerin olduğunu, artış oranlarının her sayım yılında değiştiğini görürüz(Şekil-25). Altınekin'in 1935 yılında 4954 olan nüfusu 2007 yılında 14874 olarak sayılmıştır. 72 yıllık dönemde nüfus yaklaşık 3 kat artış göstermiştir.

Şekil-25 Altınekin'de Sayım Yıllarına Göre Nüfusun Gelişimi

1935-1950 yılları arasında nüfus artış oranı yıllık %4'ün üzerinde gerçekleşirken 1950-1960 yılları arasında bu oran %2'nin altına düşmüştür. Bu dönemdeki nüfus artışlarının yavaşlamasında tarımda makineleşme faaliyetlerinin yavaş yavaş başlaması ve buna bağlı olarak boşta kalan işçilerin ilçe dışına göç etmelerinden kaynaklanmaktadır.
            1960 yılında 9315 olan ilçe nüfusu 2295 kişi artarak 1970 yılında 11610 kişiye ulaşmıştır. Bu dönemde nüfus artış oranı %24'tür, yıllık artış oranı ise %2,4'tür.
            1970 yılında 11610 olan ilçe nüfusu %0,2 azalarak (30 kişi) 1975 yılında 11580'e düşmüştür. Bu nüfus azalmasında dışarıya göçün devam ettiğini ve aile planlamasının uygulandığını anlamaktayız.

İlçe nüfusu 1975 yılındaki düşüşten sonra tekrar artmaya başlamıştır. 1970 yılında 11850 olan ilçe nüfusu yaklaşık iki kat artarak 2000 yılında 23062'ya ulaşmıştır. Bu dönemdeki artış yıllık %3'ün üzerinde gerçekleşmiştir. Bu artışta ise hayat seviyesinin yükselmesi, ölüm oranlarının azalması ve Cihanbeyli'ye bağlı olan Ayışığı Köyü'nün ilçeye bağlanması etkili olmuştur. 2000 yılında 23062 olan nüfus 2007 yılında adrese dayalı kayıt sistemi sayımları ile 14874'e düşmüştür. 2000-2007 yılları arasında nüfus yaklaşık (8188) iki kat azalma göstermiştir. Bu denli bir düşüşün sebebine baktığımızda Altınekin Belediyesine İller Bankasından gelen ödeneğin nüfusa endeksli olmasına bağlı olarak başka şehirlerde yaşayan Altınekinli nüfusun 2007 yılına kadar nüfus sayım zamanlarında Altınekin'e gelip sayılmalarından kaynaklanmaktadır.

Altınekin ilçe merkezi nüfusunun gelişimine baktığımızda ise genel olarak ilçe geneli ile benzerlik göstermektedir(Şekil-26).

Şekil-26 İlçe Merkezi ve İlçe Genel Nüfusu Karşılaştırma Grafiği

Altınekin ilçe merkezinin nüfus artışlarına baktığımızda 1935 yılında 901 olan ilçe merkezi nüfusu 2007 yılında 3711 olarak sayılmıştır. 72 yıllık bir süreçte 3 kattan daha fazla bir artış görülmüştür. Nüfus artışındaki değişikler genel olarak ilçe nüfusu ile paralellik göstermektedir. 2000 yılında 9145 olan ilçe merkezi nüfusu 2007 yılında ise 3711'e düşmüştür(Şekil-27).

5434 kişilik bir düşüşün olduğu ilçe merkezinde nüfusun bu derece azalması 2007 yılının nüfus sayımı diğer sayımlardan farklı gerçekleşmesidir. Yani adrese dayalı kayıt sistemine bağlı olarak belirlenen nüfus dışarıda yaşayan Altınekinli nüfusun memleketinde sayılmasını engellemiştir.

Altınekin ilçe merkezinin nüfusunun 1935'ten 2007'ye kadar olan seyrine baktığımız zaman grafikte de fark edilir şekilde belli olan nüfusun bir sayım yılından diğer sayım yılına geçerken düşüş görülen iki nokta vardır. Bunlar ise; 1955-1960 yılları arasındaki bu dönemdeki nüfustaki azalmanın sebebi olarak o yıllarda bu ilçede bulunan resmi kuruluşların kaldırılması ve buna bağlı olarak dışarıya verilen göçler olarak açıklayabiliriz. Bir diğer azalma ise 2000-2007 yılları arasında olan fark edilir azalmanın sebebi ise daha öncede belirttiğimiz üzere adrese dayalı kayıt sisteminin etkisiyle olmuştur. Bu dönemde nüfusun doğruya en yakın tespiti yapılmıştır.

Şekil-27 Altınekin İlçe Merkezi Nüfusunun Yıllara Göre Seyri

İlçe genelinde ve ilçe merkezinde nüfusun gelişimi bu şekilde iken, ilçeye bağlı köy ve kasabalarda durum farklıdır. Merkez, Akıncılar, Dedeler, Oğuzeli, Sarnıç, Ölmez, Yeniyayla, Mantar, Koçaş, Topraklık, Akköy ve Ayışığı yerleşim birimlerinde ilk nüfus sayımlarına oranla bazı iniş çıkışlar olmuştur(Tablo-15).

Mesela Akçaşar, Yenikuyu ve Borukkuyu köylerinin nüfusunda azalma görülmektedir. Oğuzeli kasabasının 1955 yılında 1787 olan nüfusu 505 kişi azalarak 1960 yılında 1282'ye düşmüştür. Bu nüfus azalmasında Mantar ve Topraklık Köylerinin kasabadan ayrılması etkili olmuştur.

Nüfus azalması konusunda dikkati çeken bir diğer örnek ise Koçyaka Köyüdür. Koçyaka Köyü'nün nüfusu 1945 yılında 1299 iken 571 kişi azalarak 1951 yılında 728'e düşmüştür.

Konya İl Sağlık Müdürlüğü'nün sağlık ocakları yoluyla yaptığı nüfus tespit sonuçları ile TÜİK'in yayımladığı nüfus sayım sonuçları karşılaştırılacak olursa arada büyük farkın olduğu görülür. Örneğin İl Sağlık Müdürlüğü istatistiklerine göre 2001 yılında Altınekin nüfusu 14341 iken Türkiye İstatistik Kurumunun 2000 nüfus sayımına göre Altınekin nüfusu 23062'dir.

Bu istatistiklerinin de karşılaştırılması ile anlaşılacağı üzere nüfus sayımı sonuçlarının fazla çıkmasının en temel sebebi ilçe dışında yaşayan Altınekinlilerin sayımdan önce gelip memleketlerinde sayılmalarıdır. Diğer bir sebebi ise ilçenin nüfusunu fazla göstermek için Türkiye genelinde tüm belediyelerde de olduğu gibi belediye çalışanlarının sayımdan sonra hayali kişilerle nüfusu çoğaltmalarıdır. Bu şekilde sayımlar 2007'ye kadar devam edebilmiştir 2007'den sonra ise nüfus sayımlarında herkesin olduğu yerde sayılması yerine herkesin kendi adresinde sayılması nüfus tespitlerini daha gerçekçi kılmıştır.

3.2.2.Nüfusun Coğrafi Dağılışı

İlçe genelinde nüfus coğrafi dağılışını incelediğimiz zaman eşit şekilde dağılmadığını görürüz(Şekil-28).

Şekil-28 Altınekin Nüfusunun Coğrafi Dağılışı (2007)

Tablo-16 Altınekin'de Nüfusun Coğrafi Dağılışı (2007)

Tablo-16 incelenecek olursa ilçe merkezinde nüfusun %25'nin, ilçeye bağlı kasabalarda nüfusun yaklaşık %48'inin ve köylerde ise %27'sinin yaşadığını görmekteyiz. Daha önceki dönemlerde örneğin 1997 yılında ilçenin coğrafi dağılışını incelediğimiz zaman ilçe merkezinde %35, kasabalarda %39, köylerde ise %26 olarak nüfusun dağılışı gözlenmektedir. Sonuç olarak 10 yıllık süreç içinde rakamlarda da görüldüğü üzere ilçe merkezinden köylere ve kasabalara göç olayı gerçekleşmiştir.

Altınekin ilçe merkezinin nüfus dağılışına baktığımız zaman mahalleler arasında eşitlik söz konusu değildir(Şekil-29).

Şekil-29 Altınekin İlçe Merkezinin Mahallelerinin Nüfusu (2007)

İlçe merkezinde bulunan ve ilçe merkezini oluşturan Kale Mahallesi ve Ölmez mahallesine baktığımızda nüfusları çoğunluktadır, en az nüfusa sahip olan Yenice Mahallesidir. İlçe merkezinin nüfusunun %48'i Ölmez Mahallesinde, %33'ü Kale Mahallesinde ve %19'u da Yenice Mahallesinde bulunmaktadır. Nüfusun dağılışında Ölmez Mahallesinin nüfusunun fazla olmasının sebebini yüzölçümü bakımından diğer mahallelerden büyük olması, tüm resmi kurumların bu mahallede bulunması ve tarihi açıdan en eski mahalle olmasıyla açıklayabiliriz.

Tablo-17 Altınekin İlçe Merkezinde Mahalle Nüfuslarının Dağılışı (2007)

Altınekin nüfusunun yaş gruplarına göre dağılışına bakıldığında nüfusun büyük bölümünün 15-64 yaş grubuna dâhil yetişkinlerin olduğu görülür. Bu yaş grubundakilerin ilçedeki oranı %63 olup Türkiye ortalamasının %2,5 kadar üzerindedir. 0-14 yaş grubu nüfusu ilçede %31 olup Türkiye ortalamasının altındadır. 65 ve üzeri yaş grubu ise %6'dır ve Türkiye ortalamasının üzerindedir. Türkiye nüfusunun %34,9'unu 0-14, %60,6'sını 15-64, %4,5'ini 65yaş ve üzeri oluşturmaktadır (ATALAY, 1994).

İlçe merkezinin nüfus yapısını incelediğimizde ilçe nüfusundan farklı bir yapıda olduğunu görürüz (Şekil-30). Altınekin merkezinde aktif nüfusun yani 14-65 yaş grubunda bulunan nüfusun çok yüksek olduğunu görürüz Altınekin ve Türkiye ortalamasının çok üstündedir. 0-14 yaş grubunda bulunan nüfusun az olduğunu görürüz ve 65 ve üzeri yaş grubunda bulunan nüfusun normal seviyede olduğunu gözlemlemekteyiz.

Altınekin ilçe merkezinde Mahallelere baktığımız zaman genelde yaş grupları birbirine benzerlik gösterir ve ilçe merkezinin genel yaş grubu dağılışına paralellik göstermektedir.

            14-65 yaş grubunda bulunan nüfusun en fazla olduğu mahalle Ölmez Mahallesi en az olduğu mahalle ise Yenice Mahallesidir.

            Kale Mahallesi ise Türkiye ortalamasının üzerinde ve Altınekin ortalamasının üzerinde 15-64 yaş grubu ile Ölmez Mahallesinden sonra en yoğun mahalledir.

Tablo-18 Altınekin'in Yaş Grubu ve Cinsiyete Göre Dağılımı

Altınekin nüfusunun %62,8'i yani üçte ikisinden fazlası (9344) 35 yaşın altında bulunan gençlerden ve çocuklardan oluşmaktadır. Bu rakamlarda bize Altınekin'in ''genç nüfus'' yapısının çok iyi ve çok yüksek olduğunu göstermektedir

Altınekin merkezinde nüfusun önemli özelliklerinden biri de cinsiyet durumudur. Altınekin merkez nüfusu kadın erkek oranı hemen hemen birbirine eşit durumdadır. Yalnız erkek nüfusu kadın nüfusunda (15 kişi) çok az miktarda fazladır. İlçe genelinde kadın ve erkek nüfusu arasında farka baktığımızda ise ilçe merkezinden daha fazla olduğu görülür yani genel nüfusta cinsiyet durumu farkı daha fazladır. Altınekin nüfusunun kadın erkek nüfusunda ki farkı ise 150 kişilik kadın nüfusu fazlalığı ile açıklayabiliriz.

Tüm bu istatistikî verileri Türkiye ortalaması ile karşılaştırdığımızda çok büyük farklılıklar olduğunu görürüz. Zira Türkiye genelinde 1985 verilerine göre

100 kadına 103 erkek düşmektedir(DOĞANAY, 1994). Buda gösteriyor ki Altınekin ilçesi erkek nüfusu ortalaması Türkiye ortalamasının çok altındadır.

3.2.4 Aktif Nüfus

 Türkiye standartlarında 15-64 yaşları arasında bulunan nüfusa, çalışma çağındaki nüfus denilmektedir. Ancak bu yaş grubunda bulunan nüfusun bazıları eğitim, sağlık, aile durumu gibi sebepler nedeniyle çalışmaz. Bu kişiler aktif nüfusun dışında kalmaktadır.

Tüik, Nüfus sayımlarında sayımdan önceki son bir hafta içinde mal ya da para karşılığında en az bir gün çalışan, çalışmamış ise işi ile ilgisi devam eden ya da işi olmayıp iş arayan kişiler iktisaden faal nüfus olarak kabul edilmektedir.

3.2.5 Nüfusun Eğitim Durumu

İlçede öncelikle baktığımızda okuryazar oranı %96 civarındadır ama üniversite okuyan sayısı sadece 109'dur yani %0,74'tür ve 109 kişinin sadece 31 kızdır(Tablo-19). Tablodan da anlaşılacağı üzere okuma yazma bilenlerin oranlarının normal olmasına rağmen üniversite ve lise dengi okulları okuyanların sayısında olan belirgin azalma hemen göze çarpmaktadır.

İlçede lise ve üniversite gibi okullara devamın oldukça az olmasının sebebi tarımda işçi ihtiyacı gereksinimi ve buna bağlı olarak eğitime önem verilmemesinden kaynaklanmaktadır.

İlçede okul çağında olmayan nüfus %13, okuryazar olmayan nüfus %4, okuryazar olan nüfus %10, ilkokul okuyan nüfus %60, ortaokul okuyan nüfus %10, lise ve dengi okullarda okuyan nüfus %2,15 ve üniversite okuyan nüfus %0,74'tür (Şekil-32).

İlçede grafik ve tablolardan da anlaşılacağı üzere eğitim seviyesi oldukça düşüktür. Son zamanlarda başlatılan kampanyalar, dernek faaliyetleri ve belediye ve kaymakamlığın eğitime verdiği desteklerle eğitime olan istek ve eğitimden beklenen seviye biraz daha artmıştır. Ama bu çalışmaların ve eğitime verilen desteğin bu kadarla bitmeyeceği anlaşılmalı halkında bu tür kampanyalara ve dernek faaliyetlerine dahil olarak eğitime verilen destek artırılmalıdır.

Şekil-32 Altınekin Nüfusunun Eğitim Durumu

İlçe merkezinde sağlık hizmetleri genel olarak Ölmez mahallesinde bulunan Merkez Sağlık Ocağı tarafından yürütülmektedir. Bu sağlık ocağındaki personel sayısı 3 Doktor, 1 Hemşire, 1 ebe'dir.

            İlçe merkezinde ayrıca özel bir kurum olarak muayene hane bulunmaktadır. Burada ve sağlık ocağında tedavi edilemeyen hastalar ise Konya'ya yani imkânları daha geniş olan bir yere sevki çıkarılmaktadır.

            İlçe merkezinde genel olarak kış aylarında yakıt tüketiminde kömür tüketildiği için ve belirli hayvanların merkezde rahatça dolaşabildikleri için ayrıca tarım ilçesi olan bu merkezin yaz aylarında toz toprak gibi partikülleri rahatça zarar vereceği için halkın sağlığı için tehdit unsuru oluşturmaktadır. Ayrıca ilçe sınırları içinden geçen Konya kanalizasyon atıklarının halkın sağlığı açısından tehdit niteliği taşımaktadır. İlçe merkezinde ve ilçe sınırları içinde halkın sağlığını tehdit eden bu tür unsurlar için gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir.

Birey ya da toplulukların ekonomik, siyasal, sosyal ve bütün itici ve çekici göç unsurlarıyla yer değiştirmesi olayına göç denilmektedir.

            Selçuklu devletinin yıkılmasından sonra Osmanlı devletinin Altınekin bölgesine hâkim olmasıyla bu bölgenin ekonomik güçlüğünün azalmasından dolayı ilçe merkezinden çevreye doğru belirli göçler olmuştur. Merkezden çevreye doğru oluşan bu göçler sonucunda Altınekin merkezi çevresinde o dönemde yeni yerleşmeler oluşmuştur. Bunlar; Akıncılar kasabası, Dedeler Kasabası, Sarnıç Köyü, Akçaşar Köyü ve Ölmez Köyü'dür.

            1950'li yıllarda Bulgaristan'da yapılan baskılar sebebiyle Türkiye'ye toplu halde büyük kitleler halinde göçler gerçekleşmiştir. O dönemde Bulgaristan'dan Altınekin ilçesine 150 kadar Türk göç etmiştir ve bu Türkler Ayışığı Köyü'ne yerleştirilmiştir.

            Altınekin'den yurt dışına çok fazla göç olmamıştır hatta hiç olmamıştır bile denebilir.

            İlçe merkezinde genelde mevsimlik göçlere baktığımızda ise Merkezde ve köylerde yaşayan halkın çoğu büyük şehirde çalışmak amaçlı, çocuğunu okutmak amaçlı veya belirli şekilde iş kurmak amaçlı göç etmişlerdir. Fakat bu göçenler ilçeden bağlarını koparmamışlar özellikle köyde yaşayan ve göç eden nüfus yazları gelerek köylerinde tarımsal faaliyetlerini sürdürmüşler, kış mevsiminde ise tekrar Konya'ya göç etmişlerdir. Ayrıca bunların dışında ilçe merkezinde hayvancılıkla uğraşan nüfusun bazı kesimi kış aylarında ilçe merkezinde kalmakta yaz aylarında ise genelde yayla veya mezraa olarak adlandırılan küçük yerleşmelere göç etmektedir.

            İlçe merkezine ve köylerine yaz aylarında tarımda çalışmak üzere Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Adana ve Gaziantep gibi Güneydoğu Bölgesi ve Akdeniz Bölgesi şehirlerinden göç edenler vardır. Bunların sayısı her yıl ortalama 900-1000 civarında gerçekleşmektedir. Kış mevsimi girerken ise bu çalışmak için gelen nüfus geri memleketlerine dönmektedirler.

            İlçe merkezine resmi kurumlarda çalışmak üzere gelen memur, öğretmen, doktor, hemşire gibi nüfus ise günübirlik geliş gidiş yapmakta ailelerinin Konya'da yerleşmiş olmasından vb. sebeplerden dolayı yerleşmemektedirler.

3.2.8. Konut Tipleri

İlçe merkezinde yerleşim çok eski tarihlere dayanmaktadır. Eski bir yerleşim yeri olan Altınekin konut tiplerine genel olarak baktığımızda müstakil evler ve evlerin etrafı duvarlarla çevrili küçük tip bahçeyi andırır. Konutların büyük bölümü tek katlı, 2-3 oda ve bir salondan oluşmaktadır. Eski tip konutlarda tuvalet koku yapmaması için avluya inşa edilmiştir ve avluda genelde evin bitişiğinde ahır, samanlık ve kümes gibi eklentiler bulunmaktadır.

            Eski tip konutlarda genel olarak yapı malzemesinde temelde taş, duvarlarında ise kerpiç kullanılmıştır. Çatı malzemesi olarak genel olarak kiremit kullanılmış ama düşük oranda da olsa saç kullanılan evlerde vardır.

            Yeni tip konutlarda yapı malzemesi olarak tuğla ve çimento kullanılmıştır bu yapıların üzerinin hepsi çatı ile örtülüdür. Çatı malzemesi olarak ise kiremit kullanılmıştır.

            İlçe merkezinde 979 adet yığma bina bulunurken, 40 âdete yakında karkas bina bulunmaktadır ve toplamda 1019 hane bulunmaktadır. Yığma binaların toplam alanı 130000m², karkas binaların ise 30000m²'dir .

Karkas bina yani 2-3 katlı binalar ilçe merkezinde ilk olarak 1987 yılında başlamıştır ve 1987 yılından bugüne kadar toplam 40 adet inşa edilmiştir. Halkın ve halka gelen memurların konut sıkıntısı olmasına rağmen devlet tarafından ucuz ve hızlı bir şekilde inşa edilen Toplu Konut İdaresi (TOKİ) binalarının yapımı için gereken talep gerçekleşmemiştir(Altınekin Belediyesi, 2008).

Not: Bilgilerin tamamı Latif Yerli'nin tez'inden alinmiştir. Herhangi bir şekilde Kopyalanması ve yayınlanması yasaktır.